Co to jest Komunikacja niewerbalna?

Komunikacja niewerbalna – definicja

Komunikacja niewerbalna odnosi się do wszystkich form porozumiewania się, w których nie wykorzystuje się mowy werbalnej, czyli słów. 

Do komunikacji niewerbalnej zalicza się: 

• gesty, przykładowo skinienie głową w dół oznacza potwierdzenie lub przywitanie się;
• mimikę – w zależności od wyrazu twarzy można rozpoznać, że ktoś jest zły, wesoły itd.;
• spojrzenie – wykonując odpowiednie spojrzenie na dany przedmiot, sugerujemy naszemu rozmówcy, w którą stronę powinien zerknąć, pójść lub wyrażamy tym naszą dezaprobatę, bądź wzruszenie;
• sposób poruszania się – to jak ktoś się porusza, może mówić o jego pewności siebie, stylu życia itp.;
• przestrzeń utrzymywaną podczas rozmowy – w kontaktach z osobami bliższymi zazwyczaj zachowuje się bliższą przestrzeń, natomiast przy osobach obcych zwykle zostaje zachowany dystans.

Należy mieć na uwadze, że te niewerbalne sygnały często niosą ze sobą więcej treści niż same słowa i pomagają w głębszym zrozumieniu rzeczywistych myśli i odczuć rozmówcy.

Rodzaje komunikacji niewerbalnej

Komunikacja niewerbalna może przybierać różne formy, od których zależy przebieg rozmowy oraz jej skuteczność.

• mimika twarzy – to właśnie twarz stanowi najpowszechniejszy element do wyrażania emocji. Niejednokrotnie uśmiech, zmarszczone czoło czy szeroko otwarte oczy mogą przekazać więcej niż wypowiedziane słowa;
• gesty – ruchy rąk, takie jak machanie czy wskazywanie, wzmacniają przekaz werbalny lub mogą całkowicie zastąpić słowa. Uwydatniają one również ekspresję rozmówcy i wpływają na jakość opowiadanego przekazu;
• postawa ciała – ma ogromne znacznie w kontaktach międzyludzkich, ponieważ sposób, w jaki dana osoba stoi lub siedzi, może wiele powiedzieć o jej nastawieniu do rozmowy, a także o jej charakterze. Wyprostowana sylwetka może świadczyć o pewności siebie, podczas gdy zgarbione ramiona wskazują raczej na niepewność;
• kontakt wzrokowy – utrzymywanie kontaktu wzrokowego wskazuje na zaangażowanie i szczerość, natomiast jego unikanie może sugerować nieśmiałość lub dyskomfort;
• ton głosu i intonacja – one również zaliczają się do form komunikacji niewerbalnej. Barwa głosu, tempo wypowiedzi czy akcentowanie mogą wpływać na interpretację wypowiadanych słów oraz zaangażowanie emocjonalne rozmówcy’
• proksemika – czyli zachowanie odległości pomiędzy rozmówcami. Odległość utrzymywana od rozmówcy różni się w zależności od kultury i kontekstu sytuacyjnego, a także relacji zachodzących pomiędzy nimi.

Komunikacja niewerbalna ma duże znaczenie w kontekście zarówno rozmów biznesowych, jak i swobodnych pogawędek z bliskimi. Pomaga ona w zrozumieniu prawdziwych intencji rozmówcy. Często zdarza się, że przekaz werbalny nie jest spójny z sygnałami niewerbalnymi. Przykładowo, ktoś może deklarować spokój, ale zaciśnięte pięści i unikanie kontaktu wzrokowego mogą wskazywać na zdenerwowanie. 

Jak poprawić komunikację niewerbalną?

Doskonalenie komunikacji niewerbalnej polega między innymi na zwiększeniu świadomości własnych sygnałów oraz lepszym rozumieniu sygnałów wysyłanych przez innych. Aby prawidłowo zrozumieć działanie komunikacji niewerbalnej należy:

• obserwować inne osoby – należy zwracać uwagę na to, w jaki sposób ludzie wyrażają swoje emocje i intencje poprzez swoje zachowanie, gesty i mimikę;
• zadbać o spójność – warto upewnić się, że wypowiadane słowa i działania są ze sobą zgodne. Jeśli ktoś deklaruje zadowolenie, ale jego wyraz twarzy wskazuje na smutek, wysyłane są wówczas sprzeczne sygnały;
• dostosowanie się do sytuacji – różne konteksty mogą wymagać odmiennych form komunikacji niewerbalnej. Warto nauczyć się dostosowywać swoje zachowanie do konkretnej sytuacji.

Komunikacja niewerbalna to integralna część codziennych interakcji międzyludzkich. Pomaga ona w lepszym zrozumieniu innych osób oraz w wyrażeniu tego, co trudno przekazać samymi słowami. 

Niezależnie od poziomu świadomości jej istnienia, ludzie wykorzystują ją w swoich kontaktach każdego dnia. Zrozumienie i kontrolowanie komunikacji niewerbalnej może znacząco wpłynąć na poprawę relacji interpersonalnych oraz ułatwić porozumiewanie się w różnorodnych sytuacjach życiowych.